Molukkers bij de krijgsmacht

Nederland moest nog een probleem oplossen voor de opvang. Dat was de huisvesting. Na de Tweede Wereldoorlog was er een grote woningnood. Gewone huizen waren voor de nieuwkomers dus niet beschikbaar.
Maar de overheid wilde de Molukkers ook niet in gewone huizen onderbrengen. Ze wilde hen zoveel mogelijk bij elkaar houden. Ver weg van de Nederlandse samenleving. Het was namelijk niet de bedoeling dat ze hier zouden integreren. Maar dat ze zo snel mogelijk terug zouden gaan naar Indonesië.

Het werd niet als problematisch gezien om de Molukkers in woonoorden te huisvesten. Nederland kende in 1951 nog een groot tekort aan huizen. Bovendien gingen alle betrokken partijen ervan uit dat het verblijf van de Molukkers in Nederland toch maar enkele maanden zou duren. Ten slotte waren de militairen in Indonesië ook al gewend aan beperkte woonruimte in de kazernes.

Daarom werd een groot aantal complexen dat in gebruik was bij het Rijk vrijgemaakt en omgebouwd tot Molukse woonoorden. De diversiteit was groot. Kazernes, opleidingsinstituten, gevangenissen en de barakken van de werkverschaffing. Er waren óók twee terreinen bij die door de Duitsers als concentratiekamp waren gebruikt. Kamp Vught dat werd omgedoopt tot woonoord Lunetten en Kamp Westerbork dat omgedoopt werd tot woonoord Schattenberg. Ook enkele kloosters en villa’s werden gebruikt.
De woonoorden lagen over heel Nederland verspreid. De meeste bevonden zich echter niet in het dichtbevolkte westen van het land. Ook waren ze in de regel buiten de bebouwde kom van dorpen en steden gesitueerd.

Vanuit de aankomsthaven Rotterdam of Amsterdam werden de militairen en hun gezinnen eerst in bussen vervoerd naar het demobilisatie-centrum Amersfoort. Daar wachtte hen onder meer een medisch onderzoek. Vervolgens werden de mensen van Amersfoort naar de diverse woonoorden getransporteerd.
De Molukse marinemensen wachtten een andere bestemming. In tegenstelling tot de rest werden zij niet ontslagen. Al snel werden zij individueel gehuisvest in woningen bij hun nieuwe basis.